بخش عمدهای از شهرت قالیچههای تصویری را باید مدیون تلاش و پژوهشهای مستمر پرویز تناولی دانست. هر چند ایشان را بیشتر به سبب مجسمههایشان میشناسند، اما در عرصه فرش دستباف نیز حضوری پررنگ و اثر گذار داشته و دارد و از جمله کارشناسان فرش ایرانی و بافتههای عشایری میباشد.
«قالیچههای تصویری» یکی از مهمترین کتابهای ایشان است که در سال ۱۳۶۸ توسط انتشارات سروش چاپ و منتشر گردید. تناولی درپیشگفتار این کتاب چنین آورده: «وجه تشخص قالیچههای تصویری در مقایسه با سایر قالیهای ایرانی موضوع آنهاست. این قالیچهها به جای نقش و نگارهای سنتی و معمول، به انسان و گاه حیوان در قیاسهای غیرمعمول میپردازند که این شیوه در سنت فرشبافی ایران بیسابقه است.»
تناولی در ادامه موضوع این کتاب در سال ۱۳۸۵ مقالهای را با عنوان «عکس در فرش» درشما شش، دو ماهنامه هنر و مردم منتشر نمود. علاقهمندان به این حوزه میتوانند جهت دانلود این مقاله اینجا کلیک کنید.
چکیده:
دوربین عکاسی چند سال پس از اختراع به دربار محمدشاه قاجار ارسال شد. علاقۀ جانشین او ناصرالدین شاه به عکاسی موجب شد که این هنر در دورۀ او گسترش و پیشرفت زیادی داشته باشد. برخی از عکسهای رسمی، تکثیر و به ادارات پایتخت و یا مراکز ولایات ارسال میشد. کپیبرداری و تکثیر این عکسها بهویژه در مناطق دوردست کار آسانی نبود و لذا سادهترین راه انعکاسشان بر روی فرش بود. اینگونه بود که نخستین قالیچههای تصویری برگرفته از عکس شاه در شهرهای کوچک و روستاهای دورافتاده بافته شد.
واژگان کلیدی:
فرش، قالیچه، عکاسی، قاجار، بافندگان